دعای روز پنجم

بسم الله الرحمن الرحیم

اﻟﻠَّﻬُﻢَّ ﺍﺟْﻌَﻠْﻨِﻲ ﻓِﻴﻪِ ﻣِﻦَ ﺍﻟْﻤُﺴْﺘَﻐْﻔِﺮِﻳﻦَ                        

ﺧﺪﺍﻳﺎ ﻣﺮﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯ ﺍﺯ اﺳﺘﻐﻔﺎﺭ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻩ

ﻭَ ﺍﺟْﻌَﻠْﻨِﻲ ﻓِﻴﻪِ ﻣِﻦْ ﻋِﺒَﺎﺩِﻙَ ﺍﻟﺼَّﺎﻟِﺤِﻴﻦَ ﺍﻟْﻘَﺎﻧِﺘِﻴﻦَ           

ﻭ ﺍﺯ ﺑﻨﺪﮔﺎﻥ ﺻﺎﻟﺢ ﻣﻄﻴﻊ ﺧﻮﺩ ﻣﻘﺮّﺭ ﻓﺮﻣﺎ

ﻭَ ﺍﺟْﻌَﻠْﻨِﻲ ﻓِﻴﻪِ ﻣِﻦْ ﺃَﻭْﻟِﻴَﺎﺋِﻚَ ﺍﻟْﻤُﻘَﺮَّﺑِﻴﻦَ                       

ﻭ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯ ﻣﺮﺍ ﺍﺯ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﻣﻘﺮّﺏ ﺩﺭﮔﺎﻩ ﺧﻮﺩ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻩ

ﺑِﺮَﺃْﻓَﺘِﻚَ ﻳَﺎ ﺃَﺭْﺣَﻢَ ﺍﻟﺮَّﺍﺣِﻤِﻴﻦَ                                  

ﺑﻪ ﺣﻖّ ﻟﻄﻒ ﻭ ﺭﺃﻓﺘﺖ ﺍﻯ ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﺘﺮﻳﻦ ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﺎﻥ ﻋﺎﻟﻢ

 

 

1.     1.  در شروع دعا از خدا می خواهیم که ما را از کسانی قرار دهد که طلب استغفار میکنند.

 استغفار از جهت لغوی یعنی طلب بخشش با زبان و عمل[1] نه اینکه صرفا کلمه ای بر زبان جاری کنیم. معروف ترین روایات در این باب را از حضرت امیر نقل می کنیم هم تذکری باشد هم راهنمایی برای عمل کردنمان.

 

 روزی حضرت دیدند کسی-به نحوی که لقلقه زبانش باشد- پشت سر هم می گوید:  استغفرالله

حضرت به او فرمود:

ثَکِلَتْکَ أُمُّکَ أَتَدْرِی مَا الِاسْتِغْفَارُ؟

مادرت به عزایت بنشیند[2]، آیا معنای استغفار را می دانی

الِاسْتِغْفَارُ دَرَجَةُ الْعِلِّیِّینَ

استغفار درجه علیین است.

علیین کسانی هستند که در جایگاه ویژه ای از بهشت قرار دارند همان جایگاهی که قرآن به پیامبر می فرماید:

کَلاَّ إِنَّ کِتابَ الْأَبْرارِ لَفی‏ عِلِّیِّینَ * وَ ما أَدْراکَ ما عِلِّیُّونَ[3]

علامه طباطبایی در مورد جایگاه علیین می فرماید:

{" یَشْهَدُهُ الْمُقَرَّبُونَ" مناسب‏تر با معنایى که براى آیات قبل کردیم این است که بگوییم:" شهادت" در این جمله به معناى معاینه و به چشم خود دیدن است، و" مقربین"، قومى از اهل بهشتند که درجه‏شان از درجه عموم ابرار در آیه‏" عَیْناً یَشْرَبُ بِهَا الْمُقَرَّبُونَ" بالاتر است، پس مراد این است که مقربین، علیین را با ارائه خداى تعالى مى‏بینند}[4]

وَ هُوَ اسْمٌ وَاقِعٌ عَلَی سِتَّةِ مَعَانٍ

استغفار نامی از نام های خداست که 6 مرتبه از معنا را دارا می باشد

أَوَّلُهَا النَّدَمُ عَلَی مَا مَضَی     

اول مرتبه پیشمانی از عمل گذشته خود است

وَ الثَّانِی الْعَزْمُ عَلَی تَرْکِ الْعَوْدِ إِلَیْهِ أَبَداً [5]

مرتبه دوم عزم داشتن بر ترک بازگشت به گناه است.

از ذکر ادامه روایت خود داری می کنیم و آخرین تذکر رو در این باب در مورد عدم بازگشت به گناه بیان می کنیم.

اساسی ترین راهی که علمای اخلاق برای ترک گناه می گویند فکر کردن به زشتی ها و آثار بد گناهان است.

اگر بدانیم که دروغ، غیبت، تکبر، نگاه به نامحرم، فحاشی و... چه آثار زشتی بر روح خود و اطرافیانمان دارد؛

 هیچگاه نزدیک این گناهان نخواهیم شد؛ همانگونه که هیچگاه هوس خوردن نجاسات و آلودگی ها نمی کنیم.

2.    2.  در این بند از دعا جایگاههای بسیار بلند و عظیمی را از خدا طلب می کنیم.

ابتدا از خدا می خواهیم ما را از بندگان خویش قرار دهد؛ در رفعت و بلندی مقام بندگی همین بس است که ما همیشه در نماز ابتدا به بندگی پیامبر بزرگ اسلام شهادت می دهیم سپس به مقام رسالت ایشان{اشهد ان محمد عبده و رسوله}

بعد از مقام بندگی، جایگاه صالحین را از خدا طلب می کنیم، صالحین مقام بسیار بالایی است، وقتی خدای متعال می خواهد پیامبران خود را در قرآن مورد ستایش قرار دهد و تکریم کند چنین درباره آنها می فرماید:

وَ زَکَرِیَّا وَ یَحْیى‏ وَ عیسى‏ وَ إِلْیاسَ کُلٌّ مِنَ الصَّالِحینَ‏[6]

این تعبیر صالحین در مورد اکثر انبیا در قرآن آمده است. ابراهیم نبی با آن مقام عظیم وقتی از خدا فرزندی طلب می کند چنین خدا را می خواند:

رَبِّ هَبْ لی‏ مِنَ الصَّالِحینَ[7]

یعنی خدایا به من فرزندی عطا کن که از صالحان باشد و چه نیکو با ما یاد می دهد دعا کنیم...

 

3.    3.  از خدا می خواهیم ما را از "اولیای مقرب" خویش قرار دهد. اما اولیای مقرب خدا که هستند؟!

یک جمله از خود خدای متعال در وصف اولیای الهی بیان می کنیم تا بدانیم که چه از خدا می خواهیم

در حدیث قدسى است که خدای متعال مى‏فرماید:

 {أولیائی تحت‏ قبائی}‏[8] 

اولیای من زیر قبای من هستند. کنایه از نزدیکی و قرابت آنها به من است. کنایه از اینکه شیطان هیچگونه تسلطی بر آنها نخواهد داشت.

 

4.  در ختم دعا به خدای متعال عرض می کنیم:

پروردگارا؛

ما به خوبی می دانیم که این مقام های بزرگ را کسی جز تو نمی تواند به ما ارزانی کند، پس به رافت و رحمتت بر ما عنایتشان کن.

---

[1] مفردات راغب،ج2، 703

[2] این تعبیر در عربی کنایه از تذکر و عتاب است

[3] آیات 18و19 سوره مطففین

[4] ترجمه تفسیر المیزان ج20 سوره مطففین

[5] نهج البلاغه حکمت 417

[6] سوره انعام آیه 85

[7] سوره صافات آیه 100

[8] علامه طباطایی محموعه رسائل جلد دوم ص85