خوانشی نو در آئینه حوزوی

ناصر قیلاوی زاده

خوانشی نو در آئینه حوزوی

ناصر قیلاوی زاده

۲ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «ناصر قیلاوی زاده» ثبت شده است


کسب علم و عالم شدن به معنی ایجاد یک دارایی واقعی و رشد حقیقی در نفس انسان است، لذا با کسب معلوم جدید انسان در خود حس و حالت جدیدی را می یابد که تا قبل از آن در خود اثری از آن نمی یافت. این حس وقتی با تلاش علمی و تحقیق و تفحص همراه باشد دارای لذتی دوچندان است که کمتر لذتی در این عالم مشابه آن یافت می شود.

 

با توجه به اینکه عالم شدن یک حقیقت و اتفاق واقعی در این عالم است، راه و روشِ مخصوص به خود را داراست که در علوم حوزوی به متعلمین یاد می دهند که چگونه یک مجهول را به معلوم تبدیل کند و به سوالات علمی خویش پاسخ دهد.

 

منطق و شیوه یادگیری علم به نحوی است که انسان با فراگیری و بکارگیری آن می تواند تا مرحله تولید معلوم جدید ارتقا یابد و علاوه بر یادگیری دانش های موجود، مرزهای علم را درنوردد و صفحات جدیدی از علم را ایجاد کند

 

با گسترش جامعه و پیشرفت تمدن بشری تعلیم و تعلّم روز به روز گسترده تر شد. به نحوی که امروزه کمتر کسی است که نتواند در رشته دلخواه خویش کسب علم کند. گسترش وسیع آکادمی های علمی باعث شد کیفیت ارائه علوم به نحوی باشد که تمامی افراد با هر سطح و استعدادی بتوانند به کسب علم بپردازند. در نتیجه برنامه آموزشی دانشگاه ها و مدارس، مناسب با سطحِ متوسطی از استعداد و تلاشها تنظیم شد نه با لحاظ ویژگی شخصی انسان ها و نه با لحاظ نیازهای جامعه. این روند عقلایی همان سیری است که در هر بازه آموزشی به یک مدرک تحصیلی ختم می شود و همه به ظاهر در یک سطح قرار می گیرند چرا که یا دارای مدارک کارشناسی یا کارشناسی ارشد و... می باشند

 

قبل از ایجاد این سبک آموزشی در تمدن نوین بشری، مدارس علمیه قدیم یا مکتب خانه ها چنین نبودند بلکه در مدارس علمیه قدیم مبتنی بر استعداد های فردی و نیاز مخاطب برنامه تحصیلی تنظیم و ارائه می شده است و کسی در پی اخذ مدرک نبود بلکه این متعلم بود که تعیین می کرد چه میزان از علم باید بیان شود. التبه هنوز هم اثرات این روش در حوزه های علمیه موجود است، تنوع دروس آزاد، ارتباط های شاگرد و استادی و کیفیت انتخاب استاد در حوزه های علمیه امتداد این شجره مبارکه می باشد.

 

تحصیل در نظام آموزشی جدید و در نهایت اخذ مدرک یک شیوه و روال عقلایی است که تخطی از آن جائز نمی باشد اما اینکه به آن اکتفا کنیم یا خیر مسئله ای است که بستگی به هدف ما از کسب علم دارد

 

در حوزه های علمیه به تبع تمام جوامع علمی و آکادمیک کیفیت ارائه دروس مبتنی بر حد میانه تنظیم شده است، همان عمومی که قصد تولید علم و پیش برد مرزهای علمی را ندارند بلکه به اغراض دیگر علمی_پژوهشی در پی کسب علم می باشند. لذا اکثر طلاب در زمره مجتهدین و تولید کنندگان علم قرار نمی گیرند

 

قبل از بیان ادامه مطلب این نکته را متذکر می شویم که برای دستیابی به قله های رفیع علمی، تغییر کتب و محل تحصیل و... نیاز نیست بلکه تغییر و تکمیل سیر کسب علم و دانش نیاز است که در ادامه نکاتی در این باره ذکر می کنیم

 

این جامعه شناسی علمی حوزه های علمیه به ما نشان می دهد که اگر غرض یا استعداد ما بیش از برنامه عمومی حوزه های علمیه است باید علاوه بر گذران دوره آموزشی مرسوم، برنامه ای برای طی سیر محتوایی و رشد واقعی نیز داشته باشیم. طی این مسیر علمی و یا به اصطلاح #سیر_محتوایی نیازمند حضور در مدرسه علمیه خاص و یا مکان خاص و... ندارد بلکه این مسیر یک کار علمی است که نیاز به مجاهده و تلاش شخصی در کسب علم دارد و هر طلبه و دانشجویی در هر مقطع و محل تحصیلی می تواند به این مهم دست پیدا کند

 

پس دیگر بار یادآوری می کنیم که باید میان #سیر_آموزشی و #سیر_محتوایی در آکادمی های علمی تفکیک ایجاد کنیم و هرکدام را با قوانین خویش طی کنیم خصوصا سیر محتوایی و علمی را که کمتر کسی به آن می پردازد.

 

در کانال المرسلات به دو نحو در این باره تلاش شده است:

1. ارائه قواعد و قوانین کلی برای طی سیر محتوایی که در مجموعه های مکتوب و صوتی مثل#المرسلات_حوزوی #چگونه_درس_بخوانیم؟ و...  موجود است.

2. ارائه مشاوره فردی، برنامه ریزی علمی و برگزاری مشاوره های علمی (حضوری، تلفنی، اینترنتی و مکتوب) جهت پیشبرد سیر محتوایی مخاطبین عزیز و گرانقدری که در کانال المرسلات در خدمتشان هستیم.

 

دانشجویان محترم و طلاب عزیز خصوصا طلاب جدید الورود و کسانی که به تازگی شروع به کسب علوم حوزوی کرده اند می توانند برای شروع سیر محتوای و علمی خویش با مشاوران کانال در ارتباط باشند.

 


ناصر قیلاوی زاده

آشنایی با تدریس کتاب الموجز فی اصول فقه

#استاد_شیخ_علی_فرحانی

🔆#معرفی_کتاب

کتاب الموجز اولین کتاب اصولی طلاب می باشد. این کتاب توسط آیت الله سبحانی که یکی از برجسته ترین شاگردان حضرت امام خمینی (ره) می باشند، به رشته تحریر آمده است. چاپ اول این کتاب مطالبی بیشتر از آنچه در چاپ فعلی است دارا می باشد.

این کتاب با بیانی موجز اما دقیق به شرح و القا مفاهیم اولیه علم اصول فقه می پردازد.

خصوصیت ویژه این کتاب نسبت با سایر کتب سیر آموزشی طلاب این است که این کتاب آخرین کتاب در علم اصول می باشد. کتاب اصول فقه مرحوم مظفر متعلق به سال 1343 شمسی است، کتاب رسائل شیخ انصاری متعلق به حدود سال 1230 می باشد و کتاب کفایه الاصول نیز حوالی سال 1282 نگاشته شده است. لذا این کتاب نزدیک ترین کتاب به آخرین نظریات علم اصول می باشد.

 

🔆#خصوصیت_تدریس_استاد_فرحانی

تدریس کتاب الموجز در سال 86-87 در مدرسه علمیه حقانی انجام شده است.

🔅«#مطلب_ما» اولین قدم در هر علم؛ استاد فرحانی این کتاب را با روش خاصی درس داده اند . مطابق نظر ایشان اولین قدم در هر مسیر علمی، فهم چیستی مسائل آن علم می باشد.  در این تدریس ایشان با بهره گیری از متد منطقی (اس المطالب ثلاثه علم---مطل ما مطلب هل مطلب لم) اولین و مهمترین قدم برای دستیابی به ملکه اجتهاد (که فهم مطلب ما است) را ارائه کرده اند.

البته این دقت را هم اضافه کرده اند که «مطلب ما» در علوم اعتباری با علوم حقیقی متفاوت است لذا کار ویژه را اقتضا دارد که در این دروس مشهود است.

🔅#بیان_مطالب_صحیح_با_روش_صحیح؛ یکی از اصول تدریس ایشان ارائه مطلب به نحو صحیح است، لذا در این کتاب ولو اینکه به بیان مفاهیم اولیه می پردازند لکن مقدمات فهم نظر صحیح در هر باب را برای طلاب باقی می گذارند. موید این نحو تدریس این است که ایشان در تدریس کتاب مناهج الوصول حضرت امام در جاهای متعددی به مطالب بیان شده در کتاب الموجز استناد می کنند.

نباید فراموش کرد که این کتاب در جاهای مختلفی از اصول فقه حضرت امام بهره برده است که در بیان درست این مطالب نیاز است استادی این کتاب را تدریس کند که مطالب حضرت امام را درک کرده باشد.

 

🔅#آموزش_فهم_از_متن؛ آموزش استنباط از متون و کشف نظریات و اعتقادات پنهان در زوایای مختلف کتاب، از دیگر نکات تدریس ایشان است. بسیاری از مطالبی که مد نظر نگارندگان علوم اسلامی است بدون تصریح و در بطن متن مخفی هستند که ایشان با روش مشاوره ای و دقت در متن، طلاب را برای فهم اجتهادی آماده می کنند.

🔅#تامل_و_تفکر_بجای_کثرت_مطالعه؛ آخرین نکته ای که از ویژگی های درس الموجز باید به آن اشاره شود مسئله عدم مراجعات پراکنده است. برخی برآنند که برای فهم عمیق باید دارای کثرت مطالعه و دیدن نظریات مختلف بود، اما استاد بر این باورند که با تکیه بر متد صحیح علمی باید در قدم اول بجای تکثر در نظرات یک نظر صحیح را با تامل درک کرد و پذیرفت.

لذا ایشان در طول تدریس بجز کتاب های درسی رایج طلاب مثل المنطق و... به کتاب خاص دیگری مراجعه نمی دهند.

 

#پای_درس_استاد

#معرفی_اثر

#معرفی_درس

#فقه_و_اصول

@almorsalat


ناصر قیلاوی زاده